بنبست يا تغير! اصل انتخابات آزاد در جوامع دموكراتیک، سازوکاری برای تقسیم قدرت و مشروعیت بخشیدن به نهادهای حکومت است. تنها با این سازوکار است که می‌توان منازعات سیاسی را از طریق مسالمت‌آمیز آن رفع کرد. انتخاب یعنی برخورداری از این فرصت و امکان که آدمی از میان چند یا دست‌کم دو پیشنهاد یا بدیل، یکی را آزادانه برگزیند. بر این پایه، موضوع کنونی در هر انتخابی این است که بدیل‌ها تا چه اندازه واقعی هستند، تصمیم‌گیری به سود یک گزینه تا چه‌اندازه آزادانه صورت می‌گیرد و این تصمیم‌گیری تا چه‌اندازه بر امر برگزیده تاثیر می‌گذارد. با انتخاب آزاد در پهنه‌‌ى سیاست در جایی روبرو هستیم که انتخاب‌کننده نه‌تنها در روندی شرکت کند که قدرت سیاسی را برای مدت زمانی محدود به نیرویی معین تفویض کند، بل از طریق این اقدام خود همزمان حقانیت آن نیرو را نیز تضمین نماید. زیرا حکمرانی تنها زمانی می‌تواند برحق و مشروع باشد که با موافقت کسانی همراه گردد که قرار است بر آنان حکمرانی شود. اما انتخابات در كشورى چون افغانستان مضحك‌ترين انتخابات ناميده شده و اين مولفه‌ى دموكراسى به چالش كشيده مى‌شود، انتخابات پارلمانى بعد از سه سال تاخير به تاريخ ٢٨ ميزان سال‌جارى برگذار شد، در اين انتخابات به تعداد ٢٦٩١ نامزد كه ٨٠٤ تن آن از كابل به رقابت پرداختند و از اين ميان تنها ٣٣ نامزد از كابل به مجلس نمايندگان راه پيدا كرده مى‌توانند؛ اما انتخابات كشور در حالى به معضل بزرگ مبدل شد كه كميسيون مستقل انتخابات، نتايج آراى ٢٠ ولايت را با چندين روز تاخير از تاريخ معين علام كرد و با اين وجود کمیسیون شکایات انتخاباتی روز ۱۵ام قوس ۱۳۹۷ در یک کنفرانس خبری آرای حوزه کابل را باطل خوانده و درباره اتخاذ این فیصله کمیسیون گفت: حجم کلانی از اسناد و مدارک مبنی بر تقلب گسترده که عادلانه بودن، عمومیت و سری بودن انتخابات را در انتخابات ولسی جرگه ولایت کابل، زیر سوال برده، وجود دارد که قابل چشم پوشی و اغماض نبود. انتخابات ٢٨ و ٢٩ ميزان با موجوديت و ثبت٣٠٠٠ شكايت از تخلفات انتخاباتى در ولایت کابل؛ اصول اساسی انتخابات که همانا عمومی بودن، عادلانه بودن، سری بودن، مستقیم بودن و شفافیت انتخابات در یک حوزه انتخاباتی می‌باشد، خدشه دار گردیده‌است بر اساس فقره (۵) ماده ٩٤ قانون انتخابات، در صورت خدشه دار شدن؛ اصل عادلانه بودن، سری بودن و مستقیم بودن انتخابات را در یک حوزه انتخاباتی، کمیسیون مرکزی شکایات می‌تواند انتخابات آن حوزه را باطل اعلام نماید.کمیسیون انتخابات در واكنش اين تصمیم را سیاسی، احساساتی، عجولانه و بدون اسناد خوانده بود. این موضع‌گیری‌ها بن‌بستی را در برابر انتخابات پارلمانی در ولایت کابل ایجاد کرد. يك روز پس از واكنش‌هاى تند كميسيون انتخابات، كميسيون شكايات انتخابات پذيرفت كه؛ روی تصمیم اخیر خود مبنی بر ابطال آرای انتخابات پارلمانی کابل تجدید نظر کند و بر اين اساس تنها آراى باطل مى‌شود كه بايومتريك نشده است، قبل از اين کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی مدعی بود كه آرای کابل بر اساس ۲۴ دلیل حقوقی و پس از ارزیابی و بررسی‌های دقیق و گزارش‌های نهادهای ذیدخل در انتخابات از مشکلات این روند در کابل، اظهارات شماری از متهمان در تقلب‌ها، مشکلات در بررسی و شمارش مجدد آرا در کابل، مشکلات در استفاده از سیستم بایومتریک، ثبت نزدیک به ۳ هزار شکایت در کابل و منتشر نشدن فهرست رای دهندگان از مهم‌ترین این دلایل است كه تصمیم باطل کردن آرا گرفته شده بود. با اين حال كابل بار ديگر در بنبست انتخابات قرار گرفته، انتخابات آزاد، يکی از مطمئن‌ترين وثيقه‌هايی است که می‌تواند كمبودهای جوامع انسانی را از منظر سياسی متحد و قابل هدايت کند، اما برای برآوردن نيازهای دمکراتيک جامعه، انتخابات عمومی و آزاد بايد از ضمانت‌های اجرايی لازم نيز برخوردار باشد. هرگونه جبری برای هدايت آرای مردم به مسيری خاص، سلامت انتخابات را به خطر می‌اندازد. سخن بر سر تضمين تصميم‌گيری مستقل و آزادانه مردم در گزينش نمايندگان واقعی خويش است. انتخابات آزاد در وضعیت‌های عادی باید با اصل‌های دیگری تکمیل شود.
دانشگاه رنا ©
